Goed ruwvoer is en blijft de basis voor een zo rendabel mogelijke melkproductie. Immers bestaat ongeveer 2/3 deel van het melkveerantsoen uit ruwvoer. Het heeft een gunstige invloed op de kostprijs per liter melk. Een zo laag mogelijke kostprijs is natuurlijk altijd gunstig, of de melkprijs nu goed of minder goed is. “Het loont daardoor om de komende weken uw percelen te controleren op onkruiden en grassenbestand. Verzorging van uw grasland mag immers geen sluitpost zijn” zegt Allard Jukema, productmanager bij Corteva Agriscience.
Met hem blikken we eerst kort terug op grasseizoen 2021 en kijken we nadien vooruit naar 2022.
“De lente van 2021 was zeer koud, nat en met de normale hoeveelheid zon. De zomer van 2021 had volgens het KNMI een normale temperatuur en hoeveelheid zon maar was wel aan de natte kant. Na drie jaren met flinke neerslagtekorten, was het neerslagtekort in 2021 op de meeste plaatsen helemaal weggewerkt. Door het groeizame weer konden de ruwvoervoorraden na drie droge jaren weer worden aangevuld. Helaas liet de kwaliteit wel te wensen over.”
Jukema: “De eerste snede was gemiddeld laag in VEM en eiwit. Daardoor was het puzzelen met het voer dit winterseizoen. Er moest flink gecorrigeerd worden. De zomerkuilen waren over het algemeen wel beter. Mais is afgelopen herfst soms hoger gehakseld om meer VEM in het basis rantsoen te krijgen en er is meer mais geoogst als MKS.”
In de periode voor de eerste snede vinden normaal de meeste behandelingen tegen onkruid plaats. “Daar kwam in 2021 door het barre voorjaarsweer weinig van terecht”, vertelt Jukema: “Later in het jaar hebben nog wel wat bespuitingen plaatsgevonden maar gemiddeld is er afgelopen jaar weinig aan onkruid gedaan.”
Het loont daardoor voor melkveehouders om de komende weken langs de percelen te gaan, eventueel in aanwezigheid van een adviseur. Controleer de percelen op onkruiddruk en voer indien nodig een correctiebespuiting uit. Allard Jukema: “Melkveehouders gaan gras vaker als een echte teelt zien. Ze beseffen dat de kwaliteit van hun grasland veel invloed heeft op de eiwitopbrengst en de bedrijfsresultaten. Gras met een hoog percentage goede grassen en niet te veel onkruid is de beste uitgangssituatie en komt zowel de opbrengst als de voederwaarde ten goede.”
Ruwvoer is het goedkoopste voer in het rantsoen en corrigeren met duurder krachtvoer is minder nodig. Praktijkonderzoek laat zien dat onkruidbestrijding een tot 20% hogere opbrengst geeft.
Goed gras bevat in vergelijking met onkruid:
|
Meestal wordt een onkruidbestrijding in het voorjaar of in nazomer/najaar uitgevoerd. Voor een effectieve werking is groeizaam weer het beste; de onkruiden nemen de middelen beter op en de middelen werken dan het beste. Voor ridderzuring moet het overdag niet kouder zijn dan 13-14 graden. Voor overige onkruiden ligt de grens bij ongeveer 10 graden.
“Onkruiden die het vaakst voorkomen zijn ridderzuring, paardenbloem, muur, distel, herderstasje en kruipende boterbloem. De voederwaarde en drogestofopbrengst van onkruiden zoals muur, zuring, paardenbloem is lager dan van gras. Enkele onkruiden is nog geen bezwaar, echter ze vermeerderen zich sterk waardoor ze de kwaliteit en opbrengst negatief gaan beinvloeden. Onkruid neemt vocht en voedingsstoffen uit de bodem weg, wat ten koste gaat van de grasgroei. Daarnaast groeien onkruiden bovengronds over het gras heen. Hierdoor wordt de fotosynthese en groei van het gras belemmerd. Onkruidbestrijding verdient zichzelf daardoor ruimschoots weer terug", besluit Allard Jukema.
In de brochure 'Goed ruwvoer is de basis van een zo rendabel mogelijke melkproductie' gaan we dieper in op een tweetal zaken die kunnen bijdragen aan een goede ruwvoerteelt. Dit zijn middelen om onkruiden te bestrijden en inkuilmiddelen.
Om de onkruidsituatie onder controle te houden is twee keer per jaar monitoren essentieel, eventueel in aanwezigheid van een adviseur. Controleer de percelen op onkruiddruk en voer indien nodig een perceelsspecifieke correctiebespuiting uit.
In nieuw ingezaaid grasland kiemt samen met het gras ook onkruid. Om direct de eerste snede hoogwaardig ruwvoer te kunnen maaien, zal in de praktijk eerst het onkruid bestreden worden. Relatief jonge onkruiden kunnen voor de eerste snede goed worden bestreden met de combinatie:
Een andere mogelijkheid is om direct na inzaai van het nieuwe grasland een bespuiting uit te voeren met het bodemherbicide AZ 500. AZ 500 voorkomt namelijk de kieming van veel breedbladige onkruiden. Belangrijk is dat AZ 500 wordt toegepast direct na zaai. AZ 500 werkt namelijk alleen tijdens het kiemproces van het onkruid. Op het onkruid dat al gekiemd is heeft AZ 500 geen werking.
Op klei- en veengrond zien we over het algemeen dat de grasgroei redelijk stabiel verloopt gedurende het seizoen. In droge zomers heeft het gras wel te lijden, maar het blijft ‘in leven’. Bij een goede dichte zode is meestal sprake van een vrij beperkte onkruiddruk van onkruiden zoals veldkers, muur, herderstasje en paardenbloem. Dit zorgt ervoor dat een onkruidbestrijding op klei- en veengrond minder vaak noodzakelijk is dan op zandgrond.
Zuring is een meerjarig onkruid en wordt in grasland op klei- en veengrond ongetwijfeld gezien als het lastigste onkruid. Elk jaar dat de zuringplant langer staat, wordt zijn wortelstok dikker en wortelt hij dieper in de grond. Wanneer er geen bestrijding plaatsvindt, kan een zuringplant dus jaren oud worden. Het wortelstelsel wordt met de jaren omvangrijker en bestrijding daardoor lastiger. De wortelstokken van zuring kunnen bij niet volledige bestrijding weer opnieuw uitlopen.
Advies:Hierbij richten we ons vooral op de bestrijding van ridderzuring. Met daarnaast een brede werking op andere onkruiden zoals paardenbloem, boterbloem, muur en veldkers. De sterkste en meest gewasveilige combinatie: |
Gras als ruwvoer telen op zandgrond kent meerdere uitdagingen. Droogtegevoeligheid is in de jaren 2018, 2019 en 2020 de belangrijkste uitdaging geweest. Daarmee samenhangend zien we de slijtage van de grasmat (kale & verdroogde plekken). Als gevolg daarvan kiemt er na een regenbui heel gemakkelijk nieuw onkruid. Relatief snelle veronkruiding van percelen die in de zomer van de droogte te lijden hebben, is een aandachtspunt. Onder droge omstandigheden handhaaft onkruid zich zelfs beter dan de graszode zelf. Veel onkruiden (zoals paardenbloem) hebben de eigenschap dieper te wortelen dan gras. Onkruid is om die reden goed in staat om een droge periode te overleven.
Op deze percelen grasland is geregeld een onkruidbestrijding nodig om veronkruiding tegen te gaan en een optimale ruwvoerproductie veilig te stellen. Ridderzuring zal hierdoor niet zo snel de overhand krijgen. Meestal ligt bij zandgronden de nadruk op de bestrijding van breedbladige onkruiden zoals muur, paardenbloem, herderstasje, kleine veldkers, pinksterbloem, en onkruiden als weegbree en melden. Deze onkruiden zijn niet direct zo zichtbaar aanwezig als ridderzuring maar deze onkruiden kunnen ook een optimale ruwvoerproductie in de weg staan. De onkruiden nemen een deel van de beschikbare voedingsstoffen en licht weg, wat ten koste gaat van de grasopbrengst. Bovendien onttrekt het onkruid ook een deel van het beschikbare bodemvocht. Dit vocht is daarmee dus niet beschikbaar voor het gras.
Advies:Om goed ruwvoer te telen op zandgrond is een geregelde onkruidbestrijding noodzakelijk. Deze bespuiting is gericht op diverse onkruiden zoals paardenbloem, muur, veldkers, herderstasje, vertakte leeuwetand, zuring, inclusief melden en grote weegbree. Een breedwerkende combinatie is dan: Wanneer er geen melden en weegbree voorkomen, kan worden gekozen voor:
|
In gras-klaver weiland is een effectieve onkruidbestrijding een uitdaging. De middelen Basagran en Harmony SX zijn toegelaten in gras-klaver weiland. Basagran is veilig voor klaver, zowel in het voorjaar als in het najaar. De werking tegen aanwezige graslandonkruiden is echter beperkt. Harmony SX heeft een goede werking op zuring. Onkruiden zoals bijvoorbeeld paardenbloem worden door Harmony SX niet bestreden. Harmony SX is veilig voor witte klaver en niet veilig voor rode klaver. Harmony SX alleen in het najaar inzetten i.v.m. remming van de grasgroei. Een advies is dan:
• Alleen in najaar i.v.m. gewasdrukking
• Alleen veilig voor witte klaver, niet voor de rode
Voldoende ruwvoer van goede kwaliteit is de basis van het moderne melkveehouderijbedrijf. Smakelijk ruwvoer op de voergang waar de koeien voldoende van opnemen, betekent al snel een besparing op de aankoop van krachtvoer.
In deze nieuwe brochure kan u lezen over goed inkuilmanagement en hoe en wanneer u inkuilmiddelen kunt inzetten voor een optimale ruwvoerkwaliteit. Ook vertellen enkele veehouders over hun ervaringen met onze inkuilmiddelen.